Το Σιλμαρίλλιον

Ο συνδετικός κρίκος αυτού του βιβλίου με το προηγούμενο είναι τα ονόματα. Πολλά, πάρα πολλά ονόματα και με διάφορες παραλλαγές, αλλά τουλάχιστον εδώ υπήρχε ευρετήριο και δεν τα βρήκα βουνό.

Αυτό το βιβλίο ήταν συνανάγνωση με μια πολύ καλή φίλη Τολκινικιά επίσης, την Geo Kwnstantinou
Το διαβάσαμε κι οι δύο για 2η φορά μετα από τουλάχιστον 7-8 χρόνια.

Με εξαίρεση τα γνωστά εδάφια, (διότι για μένα είναι σαν βίβλος) Αινουλιντάλη, Τα παιδιά του Χούριν, και Τα Δακτυλίδια της Δύναμης, το υπόλοιπο βιβλίο ήταν λες και το διάβαζα για πρώτη φορά. Και αυτό ήταν θετικό.

Το βιβλίο ουσιαστικά χωρίζεται σε 5 μέρη:

Την Αϊνουλιντάλη που είναι ουσιαστικά κεφάλαιο κοσμογονίας (Γένεση), εξιστορώντας το πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος με την μουσική πολλών θεϊκών όντων και όχι με ξόρκια ενός εγωκεντρικού.

Την Βαλακουέντα που είναι ουσιαστικά κεφάλαιο θεογονίας, το πώς δηλαδή δημιουργήθηκαν οι θεοί, πώς σχετίζονται μεταξύ τους, τι δυνάμεις έχουν, ποιοι είναι διεφθαρμένοι κλπ.

Το Σιλμαρίλλιον το όποιο είναι ουσιαστικά το 72% του όλου βιβλίου με 24 κεφάλαια που ασχολούνται με τα γεγονότα της Πρώτης Εποχής με γνωστότερα ίσως τις ιστορίες του Μπέρεν και της Λούθιεν, και των Παιδιών του Χούριν, ιστοριες που έχουν δυνατό το αίσθημα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, όπου ο ήρωας δεν ξεφεύγει από το πεπρωμένο του, και γύρω του όλα διαλύονται. Ποιητικά υπέροχες αλλά και καταθλιπτικά λυπητερές.

Το Ακάλλαμπεθ είναι κεφάλαιο που καταπιάνεται με τη Δεύτερη Εποχή και συγκεκριμένα την πτώση του βασιλείου του Νούμενορ.

Τέλος Τα Δακτυλίδια της Δύναμης είναι ουσιαστικά η Τρίτη Εποχή που είναι η πιο γνωστή στους περισσότερους όπως: Σάουρον, Γκάνταλφ, Χόμπιτς, Άραγκορν, Μόρντορ, κλπ.

Ο Τόλκιν είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας και έτσι λογικό είναι να δώσω αυτού του βιβλίου άριστα με τόνο.
Είναι ένα βιβλίο που δεν κατάφερε να ολοκληρώσει, μιας και ήταν απίστευτα τελειομανής και συνέχεια άλλαζε τη μορφή των ιστοριών τα ονόματα, συνέχεια έκανε αλλάγες. Αλλά με το θάνατό του ο γιος του αποφάσισε να δημοσιεύσει όλο αυτό τον όγκο ανέκδοτων ιστοριών.

Μια συνοδευτική έκδοση αυτού του βιβλίου είναι οι Ατέλειωτες ιστορίες που ακόμη να διαβάσω και διαδραματίζονται κυρίως την Τρίτη Εποχή αλλά και με επεισόδια από τις προηγούμενες εποχές.

The Master and Margarita

Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα
όπως είναι και ο ελληνικός του τίτλος ήταν το βάφτισμα του πυρός για μένα στη ρωσική μυθιστοριογραφία.
Και όντως ήταν με πυρ που βαπτίστηκα, ένα πυρ με πύρινες γλώσσες να καίνε, τα ρωσικά ονόματα, για τα οποία θα μιλήσω παρακάτω.

Μετά από τις αποτυχημένες μου προσπάθειες να ξαναδιαβάσω (για 2η ή και 3η φορά) [κλασικά] βιβλία που δεν μ’ άρεσαν όπως,
Το στρίψιμο της βίδας, Τ’ απομεινάρια μιας μέρας, Ο εραστής, και (τ)Η(ν) καρδιά του σκότους, συνεχίζοντας όμως να έχω την ίδια αρνητικού πρόσημου γνώμη, αποφάσισα πως όταν ένα βιβλίο δεν μ’ αρέσει, σημαίνει ότι απλά δεν μ’ άρεσε.

Εκφράσεις όπως Το διάβασα σε λάθος στιγμή, αν ήμουν μικρότερος ίσως να μ’ άρεσε, δεν έπιασα το νόημα όπως πολλοί είναι δικαιολογίες των γλουτιαίων περιοχών.
Όταν ένα βιβλίο δεν σ’ αρέσει σημαίνει δεν σ’ άρεσε. Φτάνει πια να δικαιολογούμαστε όταν νιώθουμε ότι είμαστε στην μειοψηφία αφού απογοητευτούμε με ένα βιβλίο. Κανένας δεν είναι ίδιος, και κανένας δεν έχει τις ίδιες αναγνωστικές προτιμήσεις

Κάπως σας έχω προϊδεάσει για το τι θα πω παρακάτω.
Το βιβλίο αυτό χαρακτηρίζεται ως ένα αριστουργηματικό βιβλίο που σατιρίζει την Σοβιετική Ένωση εν καιρώ Στάλιν. . .
Πέρα από το ότι συνεχώς οι χαρακτήρες (ιδιαίτερα αυτοί που δεν έμοιαζαν Ρώσοι) έπρεπε να δείχνουν την ταυτότητά τους και πέρα από το να ασκείται κριτική στη ματαιοδοξία της θεατρικής και εκδοτικής σκηνής στην Σταλινική Ρωσία τίποτα άλλο δεν διάβασα που να είναι σάτιρα, πόσο μάλλον διασκεδαστική όπως λένε αρκετοί.
Ίσως οι γνώσεις μου για αυτό το κομμάτι ιστορίας είναι λίγες, κομμάτι ιστορίας που με αφήνει αδιάφορο.

Το πρώτο μέρος το βρήκα κουραστικά άσκοπο. Ο Σατανάς και οι επιτελείς του διαπράττουν φάρσες στου ανθρώπους του θεάτρου και της λογοτεχνίας για να αποδείξουν ότι υπάρχει και θεός και σατανάς.
Εντάξει 1-2 άντε 3εις φάρσες το καταλαβαίνω. Αλλά να τραβήξει όλο αυτό για 200 σελίδες και με τους πρωταγωνιστές να είναι παντελώς απόντες άρχισε να μ’ εκνευρίζει. Και τα αμέτρητα ονόματα ατόμων που δεν ήταν καν σημαντικά πρόσωπα και απλά πάθαιναν την φάρσα με κούρασαν.

Τα Ρωσικά ονόματα είναι τριπλά: όνομα, πατρώνυμο, επώνυμο, κάποτε και με παρατσούκλι. Οπότε, ένας χαρακτήρας κάποτε εμφανιζόταν με ονοματεπώνυμο, κάποτε με παρατσούκλι και κάποτε με ονομαπατρώνυμο. Και δεν ήξερες αν ήταν το ίδιο ή 3 διαφορετικά άτομα. Και οι διάλογοι χρησιμοποιούσαν συνεχώς αυτό το μοτίβο:

-Καλησπέρα Ιβάν Κασπάροφ.
-Καλησπέρα και σε σένα Γελένα Ιβάνοβνα.
-Τι θα πιεις Ιβάν Κασπάροφ;
-Θα ήθελα μια βότκα με σαρδέλες Γελένα Ιβάνοβνα.
-Κάτι άλλο Ιβάν Κασπάροφ;
-Όχι, μόνο αυτά Γελένα Ιβάνοβνα.
-Έρχονται αμέσως Ιβάν Κασπάροφ.
-Ευχαριστώ Γελένα Ιβάνοβνα.
-Δε βγάζετε το σκασμό λέω εγώ, Ιβαν και Γελένα αμφότεροι, άνευ επιθέτου!
-Συγγνώμη Vladimir Sorokin.

Άραγε έτσι μιλάνε οι Ρώσοι, χρησιμοποιώντας ονοματεπώνυμο συνέχεια στους διαλόγους; Μπα.

Και μετά ακολούθησε το 2ο μέρος όπου πρωταγωνιστές ήταν η Μαργαρίτα, ο ανώνυμος (ευτυχώς) Μαιτρ, και διάφοροι υπηρέτες του σατανά, χωρίς φυσικά επίθετο.
Μια βδομάδα μετά την ολοκλήρωση του διαβάσματός μου θυμάμαι μόνο τα ονόματα των διαβόλων (Behemoth, Azazello, Woland), των πρωταγωνιστών (Μαιτρ και Μαργαρίτα), όπως επίσης και των αρχικών χαρακτήρων (Ιβάν και Μπερλίοζ).
Οι υπόλοιποι μπήκαν στα συρτάρια της λήθης με τα πανομοιότυπα τριπλά ονόματά τους.

(το παρατράβηξα με τα ονόματα, το ξέρω, αλλά δεν με άφησαν να ευχαριστηθώ το βιβλίο)

Παρόλα αυτά το 2ο μέρος το απόλαυσα, διότι περιείχε περισσότερη φαντασία και λιγότερα ονόματα, περισσότερο γκροτέσκο και λιγότερο ρεαλισμό, άρχισε να μοιάζει σαν μυθιστόρημα και όχι σαν συλλογή διηγημάτων με κοινό παρονομαστή (τον διάβολο) και έδωσε στο βιβλίο ένα ωραίο τέλος. Το 2ο μέρος (4,5/5) ήταν που έσωσε το όλο βιβλίο από το κουραστικά επαναλαμβανόμενο 1ο μέρος (2,5/5), έτσι η βαθμολογία ανέβηκε στο 3,5.

Να αναφέρω ότι μου άρεσαν και τα 3-4 κεφάλαια με πρωταγωνιστή τον Πόντιο Πιλάτο που τα βρήκα κάπως out of place σε σχέση με την υπόλοιπη ιστορία, αλλά ήταν τουλάχιστον ένα ωραίο διάλειμμα από τα ρώσικα ονόματα. . .

Θα ξαναδώσω ραντεβού του χρόνου με τη ρωσική λογοτεχνία. Μία δόση το χρόνο είναι ότι πρέπει για μένα. Δε θα άντεχα και 2ο κατακλυσμό ονομάτων για φέτος.

Αυτή η κριτική θα μπορούσε να ονομαστεί Η ιστορία ενός αναγνώστη που πνίγηκε σε μια παγερή θάλασσα από ρωσικά ονόματα

Αν αυτό το βιβλίο είναι για σένα αγαπημένο, ζητώ ταπεινά συγγνώμη ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑ!!!

Βαθμολογία: 7/10